Niniejszy wpis zawiera fragment raportu „Rok dewastacji państwa prawa”, opublikowanego przez Instytut Ordo Iuris 13 grudnia 2024 r. Z całością raportu można zapoznać się pod adresem https://ordoiuris.pl/wolnosci-obywatelskie/rok-dewastacji-panstwa-prawa-raport-ordo-iuris
Główne tezy
- Minister Sprawiedliwości Adam Bodnar stosował naciski wobec wymiaru sprawiedliwości, podejmując próby odwoływania prezesów i wiceprezesów niektórych sądów, z naruszeniem obowiązujących przepisów,
- Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 16 października 2024 r. stwierdził, że możliwość odwołania prezesów i wiceprezesów sądów bez udziału Krajowej Rady Sądownictwa stanowi naruszenie konstytucyjnych gwarancji niezawisłości sędziów.
- Działania Ministra Sprawiedliwości stanowią wyraźny przykład naruszenia zasady podziału władz i można je uznać za naciski polityczne, mające na celu zapewnienie spolegliwości wymiaru sprawiedliwości wobec działań rządu.
1. Znaczenie niezawisłości sędziowskiej
Podstawowym elementem konstrukcyjnym demokratycznego państwa prawnego jest niezawisłość sędziowska, która nie jest uprawnieniem sędziego, lecz jego podstawowym obowiązkiem[1]. Zasada ta stanowi fundamentalny atrybut ustroju sądowego w państwie. Natomiast brak owej niezawisłości skutkuje pozornością, fasadowością rozpatrywania sporów w sposób bezstronny i obiektywny, a przede wszystkim sprawiedliwy. Nie ulega wątpliwości, że o urzeczywistnieniu owej zasady przesądzają gwarancje określone w Konstytucji – art. 178 ust. 1 Konstytucji wprost stwierdza, że sędziowie w sprawowaniu swojego urzędu są niezawiśli i podlegają tylko Konstytucji oraz ustawom. Z kolei art. 179 stanowi o tym, że sędziowie są powoływani przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej na wniosek Krajowej Rady Sądownictwa (dalej: KRS) na czas nieoznaczony. Wreszcie art. 180 przewiduje, że sędziowie są co do zasady nieusuwalni i mogą być złożeni z urzędu, zawieszeni w urzędowaniu, przeniesieni do innej siedziby lub na inne stanowisko wbrew woli jedynie na mocy orzeczenia sądu i tylko w przypadkach określonych w ustawie.
Jako elementy składające się na niezawisłość sędziowską można wskazać, zgodnie z orzecznictwem Trybunału Konstytucyjnego:
- bezstronność w stosunku do uczestników postępowania,
- niezależność wobec organów (instytucji) pozasądowych,
- samodzielność sędziego wobec władz i innych organów sądowych,
- niezależność od wpływu czynników politycznych, zwłaszcza partii politycznych,
- wewnętrzną niezależność sędziego[2].
Nie ulega wątpliwości, że o niezawisłości sędziowskiej należy traktować również z perspektywy stosunku sędziego z innymi podmiotami, w tym także z organami władzy publicznej. Jak wskazuje się w doktrynie, „Niezawisłość sędziego oznacza przede wszystkim jego wolność od wpływów zewnętrznych – od wpływów przedstawicieli władzy wykonawczej i ustawodawczej, lecz także władzy sądowniczej i wszystkich osób postronnych, w tym polityków i dziennikarzy. Niezawisłość w odniesieniu do stron określa się zazwyczaj jako bezstronność. Niezawisłość jest wartością niezmiernie istotną, bez której w ogóle nie można mówić o sędziach ani o niezależnym sądzie. (…) Niezawisłość sędziego (…) to podmiotowe prawo publiczne obywatela. To obywatel ma prawo do niezależnego sądu i do niezawisłego sędziego, czyli prawo do sądu. Niezawisłość sędziów jest fundamentem demokratycznego państwa prawnego. Bez niezawisłości władza sądownicza byłaby pozbawiona koniecznego atrybutu dla wykonywania powierzonego jej zadania, jakim jest sprawowanie wymiaru sprawiedliwości. Sędziowie byliby jedynie urzędnikami podległymi zaleceniom i wskazaniom przełożonych, a podstawowe prawa obywateli pozostawałyby bez ochrony”[3]. Trybunał Konstytucyjny zwracał także uwagę na to, że niedopuszczalność jakiejkolwiek ingerencji z zewnątrz albo też wywierania nacisku zapewnia „neutralność sędziego i gwarantuje obiektywne postępowanie przed sądem na podstawie Konstytucji i ustaw”[4].
2. Próby usunięcia z funkcji prezesów niektórych sądów
Wyraźnym przykładem działań Ministra Sprawiedliwości, mających na celu naruszenie zasad niezawisłości sędziowskiej, są podejmowane próby odwołania prezesów sądów z pełnionych przez nich funkcji, dokonywane z naruszeniem procedury. O ile od czasu wejścia w życie ustawy z dnia 12 lipca 2017 r. o zmianie ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw[5] Prezesi sądów nie określają już zasad przydziału spraw poszczególnym sędziom, gdyż to odbywa się w sposób losowy, zgodnie z art. 47a ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. Prawo o ustroju sądów powszechnych[6], to wciąż jest to bardzo istotna funkcja z punktu widzenia codziennej pracy sądów.
Zgodnie z art. 22 i 21 Prawa o ustroju sądów powszechnych, prezes sądu miedzy innymi kieruje sądem i reprezentuje sąd na zewnątrz, zapewnia właściwy tok wewnętrznego urzędowania sądu, jest zwierzchnikiem służbowym sędziów, asesorów sądowych, referendarzy sądowych i asystentów sędziów danego sądu, powierza sędziom, asesorom sądowym i referendarzom sądowym pełnienie funkcji i zwalnia z ich pełnienia, jak również (po zasięgnięciu opinii kolegium sądu) ustala przydział sędziów, asesorów sądowych i referendarzy sądowych do wydziałów sądu, zakres ich obowiązków, sposób uczestniczenia w przydziale spraw oraz plan dyżurów i zastępstw.
3. Sąd Apelacyjny w Warszawie
Dnia 18 stycznia 2024 r. Minister Sprawiedliwości Adam Bodnar wystąpił w trybie art. 27 Prawa o ustroju sądów powszechnych do Kolegium Sądu Apelacyjnego w Warszawie z wnioskiem o odwołanie z funkcji prezesa tego sądu sędziego Piotra Schaba[7]. Jednocześnie, działając zgodnie z § 3. tego przepisu, Minister zawiesił prezesa w wykonywaniu jego funkcji. W myśl art. 27, Minister może dokonać odwołania, jeśli Kolegium wyda pozytywną opinię lub jeśli nie wyda opinii w terminie 30 dni. Jeśli jednak Kolegium wyda negatywną opinię, to wtedy Minister Sprawiedliwości musi niejako odwołać się do Krajowej Rady Sądownictwa, kierując do niej wniosek o odwołanie, wraz z pisemnym uzasadnieniem.
Jakkolwiek Minister swoją decyzję motywował zarzutami rażącego lub uporczywego niewywiązywania się z obowiązków służbowych przez Prezesa oraz brakiem możliwości pogodzenia dalszego pełnienia funkcji z dobrem wymiaru sprawiedliwości, to wydaje się, że rzeczywiste motywy miały charakter polityczny[8].
Już jednak tego samego dnia Kolegium Sądu jednogłośnie wyraziło negatywną opinię do przedmiotowego wniosku[9]. Pomimo tego, Minister nie skierował wniosku do Krajowej Rady Sądownictwa, lecz stanął na stanowisku, że kolegium Sądu Apelacyjnego w Warszawie nie przedstawiło negatywnej opinii wobec wyrażonego przez Ministra zamiaru odwołania, gdyż do ministerstwa przekazana została wyłącznie informacja o wyniku głosowania na posiedzeniu kolegium, która zdaniem ministerstwa nie może być uznana za opinię w sprawie odwołania[10]. Wobec powyższego, po upłynięciu 30 dni, Minister odwołał Prezesa, a wkrótce potem powołał nową osobę na tę funkcję[11]. Należy jednak w tym miejscu zaznaczyć, że przepisy Prawa o ustroju sądów powszechnych w żaden sposób nie określają, jaką formę powinna mieć opinia w przedmiocie wniosku o odwołanie prezesa sądu.
W związku z powyższym 16 lutego 2024 r. Prezydium Krajowej Rady Sądownictwa podjęło Uchwałę[12] o zbadanie zgodności z Konstytucją art. 27 § 5 Prawa o ustroju sądów powszechnych – w zakresie, w jakim upoważnia Ministra Sprawiedliwości do odwołania prezesa albo wiceprezesa sądu bez opinii Krajowej Rady Sądownictwa – oraz art. 27 § 5a zdanie drugie w zakresie, w jakim ogranicza wiążący Ministra Sprawiedliwości charakter negatywnej opinii Krajowej Rady Sądownictwa wydanej w przedmiocie zamiaru odwołania prezesa albo wiceprezesa sądu do uchwał podjętych jedynie większością dwóch trzecich głosów.
4. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 16 października 2024 r., sprawa K 2/24
Wyrok w powyższej sprawie zapadł 16 października 2024 r. Trybunał orzekł, że przedmiotowe przepisy Prawa o ustroju sądów powszechnych, w zakresie, w jakim pozbawiają Krajową Radę Sądownictwa udziału w procedurze zawieszenia prezesa albo wiceprezesa sądu w pełnieniu czynności, nie określają terminu trwania zawieszenia prezesa albo wiceprezesa w pełnieniu czynności, ograniczają wiążący Ministra Sprawiedliwości charakter negatywnej opinii Krajowej Rady Sądownictwa wydanej w przedmiocie zamiaru odwołania prezesa albo wiceprezesa sądu do uchwał podjętych jedynie większością dwóch trzecich głosów oraz przewidują, że niewydanie opinii przez Krajową Radę Sądownictwa w terminie trzydziestu dni od dnia przedstawienia przez Ministra Sprawiedliwości zamiaru odwołania prezesa albo wiceprezesa sądu nie stoi na przeszkodzie odwołaniu – są niezgodne z Konstytucją[13]. O ile na tę chwili pisemne uzasadnienie wyroku nie jest dostępne, to w komunikacie zamieszczonym na stronie Trybunału streszczone zostały motywy wyroku[14]. Trybunał stanął na stanowisku, że odwoływanie prezesów sądów nie jest czynnością czysto administracyjną, lecz stanowi ingerencję w gwarantowane Konstytucją wartości niezawisłości sędziów i niezależności sądów i jako takie może odbywać się wyłącznie z udziałem KRS, czyli organu, którego podstawowym konstytucyjnym obowiązkiem (określonym w art. 186 ust. 1 Konstytucji) jest stanie na straży tych wartości. Trybunał uznał również, że wymóg uzyskania większości 2/3 głosów, jak i termin 30 dni do wyrażenia opinii, warunkujące to, czy negatywna opinia KRS w przedmiocie odwołania prezesa sądu jest wiążąca dla Ministra Sprawiedliwości, są zbyt daleko idące i mogą uniemożliwiać KRS wykonywanie swoich konstytucyjnych zadań.
5. Sąd Apelacyjny w Poznaniu
Minister Bodnar podejmował również inne próby odwoływania prezesów sądów, które budziły wątpliwości co do legalności działań podejmowanych przez Ministra. Dnia 15 stycznia 2024 r. Minister wystąpił z wnioskiem do kolegium Sądu Apelacyjnego w Poznaniu o wyrażenie opinii w sprawie odwołania Prezesa tego sądu – sędziego Mateusza Bartoszka – oraz wiceprezesów – sędziów Przemysława Radzika i Sylwii Dembskiej z pełnionych funkcji[15].
Według stanowiska, zajętego 17 stycznia przez prezydium KRS[16], pozytywna opinia Kolegium Sądu w tym zakresie została wydana w sposób wadliwy – w głosowaniu udział wziął sędzia wyznaczony przez Ministra, w związku z zawieszeniem dotychczasowego prezesa, do wykonywania jego funkcji. Według stanowiska KRS przepisy Prawa o ustroju sądów powszechnych nie przewidują uprawnienia dla takiej osoby do brania udziału w pracach Kolegium sądu. Zdaniem KRS należało więc uznać, że przy braku uwzględnienia tego głosu Kolegium udzieliło negatywną opinię. Apel KRS o ponowne zwołanie Kolegium w prawidłowym składzie nie został jednak wysłuchany, a 19 stycznia Ministerstwo wydało komunikat o „ostatecznym odwołaniu” prezesa i wiceprezesów z dniem 18 stycznia 2024 r.[17]
6. Sąd Okręgowy w Radomiu
Dnia 19 stycznia br. Prezydium Krajowej Rady Sądownictwa zajęło stanowisko w przedmiocie trybu odwołania sędziego Stanisława Olchowego z funkcji Prezesa Sądu Okręgowego w Radomiu[18] Stanisław Olchowy został powołany decyzją z dnia 30 października 2023 r do pełnienia swojej funkcji od dnia 19 grudnia 2023 r. Następnie jednak 29 grudnia 2023 r. została mu doręczona decyzja Ministra Sprawiedliwości z dnia 15 grudnia 2023 r. uchylająca decyzję o powołaniu.
Prezydium KRS, w uchwale z 19 stycznia 2024 r[19]., stanęło na stanowisku, powołując się na ogólne zasady prawa publicznego, że decyzja Ministra nie wywołała skutków prawnych. Wskazano, że akt taki, jako oświadczenie woli organu władzy wykonawczej, wywołuje skutki w sferach zarówno prawa ustrojowego, jak i indywidualnych praw i obowiązków, dopiero z momentem wprowadzenia go do obrotu prawnego, czyli w chwili jego doręczenia. Jeśli akt nie zostanie prawidłowo doręczony, należy go uznać za nieistniejący – konkluzję tę Prezydium KRS sformułowało przywołując bogate orzecznictwo NSA[20].
W stanowisku podkreślono również, że od momentu objęcia funkcji, odwołania można dokonać jedynie w omówionym wyżej trybie opisanym w art. 27 Prawa o ustroju sądów powszechnych. Próba obejścia tej procedury nie znajduje żadnej podstawy prawnej i jest tym samym sprzeczna zasadą legalizmu, zawartą w art. 7 Konstytucji[21], a zaadresowaną w szczególności do organów władzy wykonawczej, z rządem na czele. W związku z powyższym Prezydium KRS wezwało Ministra Sprawiedliwości do uchylenia aktu odwołania z dnia 15 grudnia 2023 r. i w przypadku zamiaru odwołania prezesa – do zastosowania prawidłowego trybu. Apel ten również nie został wysłuchany.
7. Sąd Okręgowy w Warszawie
Kolejnym działaniem Ministerstwa tego rodzaju było wystąpienie 18 czerwca 2024 r. z wnioskiem do Kolegium Sądu Okręgowego w Warszawie o wydanie opinii w przedmiocie odwołania prezesa i wiceprezesów sądu[22]. Wnioskowi towarzyszyło zawieszenie prezesa i wiceprezesów w pełnionych czynnościach, co jednak więcej, równocześnie Minister wszczął procedurę zawieszenia prezesów i wiceprezesów 6 z 8 sądów rejonowych, będących członkami Kolegium Sądu. Miało to oczywiście na celu uniemożliwienie wydania negatywnej opinii przez Kolegium. Ponieważ jednak Minister jako datę zawieszenia w czynnościach wyznaczył 19 czerwca, to Kolegium zebrało się jeszcze w dniu złożenia wniosku (18 czerwca) i wydało opinię negatywną.
Wobec powyższego Minister ponownie 1 lipca podjął próbę odwołania prezesów Sądu Okręgowego w Warszawie oraz sądów rejonowych okręgu warszawskiego, tym razem zawieszając ich ze skutkiem natychmiastowym. Po wydaniu pozytywnej opinii, w odniesieniu do prezesa i większości wiceprezesów (z wyjątkiem jednego) przez nowy skład Kolegium Sądu, Minister odwołał ich z funkcji z dniem 16 lipca[23]. W odpowiedzi na to, stanowisko ponownie zajęło prezydium KRS, wskazując na prawdopodobny kontekst polityczny działań Ministra[24].
8. Podsumowanie
Jakkolwiek Konstytucyjne gwarancje nieusuwalności sędziów, póki co uniemożliwiają Ministrowi Bodnarowi cofnięcie nominacji sędziowskich, dokonanych w ostatnich latach (aczkolwiek próby obejścia tych gwarancji również są zapowiadane i podejmowane[25]), to jednak Minister próbuje uzyskać istotny wpływ na wymiar sprawiedliwości w inny sposób. Za działanie temu służące można uznać opisane wyżej próby odwoływania prezesów i wiceprezesów sądów z ich funkcji.
W świetle wyroku TK z 16 października bieżącego roku próby te należy jednoznacznie ocenić jako wadliwe i naruszające konstytucyjne gwarancje niezawisłości sędziowskiej. Pozycja prezesa wiążę się z istotnym wpływem na działalność sądu, stąd do niej również odnoszą się przewidziane w konstytucji wymogi niezależności. Powyższe działania ministra stanowią więc wyraźny przykład naruszenia zasady podziału władz i można je uznać za naciski polityczne, mające na celu zapewnienie spolegliwości wymiaru sprawiedliwości wobec działań rządu. Skutki takiego stanu rzeczy powinny budzić największe obawy, zwłaszcza w kontekście zapowiadanych przez rząd dążeń do naruszenia podstaw polskiego ładu konstytucyjnego, w chociażby tak zasadniczych sprawach jak ochrona życia czy tożsamość małżeństwa.
Jędrzej Jabłoński
[1] Por. R. Hauser, Konstytucyjna zasada niezawisłości sędziowskiej, „Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego”, nr 1 (2015), s. 10.
[2] Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 24 października 2007 r., sygn. akt Sk 7/06, OTK ZU 9A/2007, poz. 108.
[3] S. Dąbrowski, Niezawisłość sędziów – gwarancje ustrojowe i zagrożenia, „Krajowa Rada Sądownictwa”, nr 2 (2012), s. 12-13.
[4] Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8 listopada 2016 r., sygn. akt P 126/15, OTK ZU A/2016, poz. 89.
[5] Dz.U. z 2017 r. poz. 1452.
[6] Dz.U. z 2024 r. poz. 334 ze zm., dalej: „Prawo o ustroju sądów powszechnych”.
[7] Ministerstwo Sprawiedliwości wszczyna procedurę odwołania ze stanowiska Prezesa Sądu Apelacyjnego w Warszawie sędziego Piotra Schaba. Jednocześnie sędzia Schab zostaje od dzisiaj zawieszony w pełnieniu czynności 18.01.2024, https://www.gov.pl/web/sprawiedliwosc/ministerstwo-sprawiedliwosci-wszczyna-procedure-odwolania-ze-stanowiska-prezesa-sadu-apelacyjnego-w-warszawie-sedziego-piotra-schaba-jednoczesnie-sedzia-schab-zostaje-od-dzisiaj-zawieszony-w-pelnieniu-czynnosci, dostęp 22.01.2024 r.
[8] „Wydaje się jednak, że przyczyny tak pilnego przejęcia tego Sądu są prozaiczne:
to sędziowie tego Sądu zwracali uwagi na wadliwe umocowanie prokuratorów, wobec których decyzje podejmował „p.o. Prokuratora Krajowego” prok. Jacek Bilewicz;
to w tym Sądzie rozpoznawane są zażalenia na odmowę udzielenia zgody na kontrolę operacyjną z całej Polski;
to ten Sąd jest właściwy do rozpoznania apelacji w wielu sprawach polityków obecnej większości rządzącej (sprawa Sławomira N., sprawa senatora Krzysztofa K. czy b. szefa klubu PSL Jacka B.);
to ten Sąd w 2013 r. zmienił orzeczenie Sądu Okręgowego w Warszawie i uniewinnił Beatę Sawicką od zarzutu popełnienia przestępstwa korupcyjnego, uznając jednocześnie, że ówczesna posłanka faktycznie przyjęła łapówkę od udających biznesmenów agentów CBA;
to w tym Sądzie rozpoznawane są zażalenia od orzeczeń rozpoznawanych w trybie wyborczym w toku kampanii.” Próba siłowego usunięcia Prezesa Sądu Apelacyjnego w Warszawie, https://obserwator-praworzadnosci.pl/pl/proba-silowego-usuniecia-prezesa-sadu-apelacyjnego-w-warszawie/, dostęp 8.11.2024 r.
[9] Komunikat był pierwotnie dostępny na stronie Sądu: Komunikat w sprawie zawieszenia Prezesa Sądu Apelacyjnego w Warszawie, Arkadiusz Ziarko, Wiceprezes Sądu Apelacyjnego w Warszawie, 19.01.2024 r. https://waw.sa.gov.pl/komunikat-w-sprawie-zawieszenia-prezesa-sadu-apelacyjnego-w-warszawie,new,mg,264.html,682 dostęp 22.01.2024 r.
[10] Odwołanie Prezesa SA w Warszawie sędziego Piotra Schaba, 21.02.2024, https://www.gov.pl/web/sprawiedliwosc/odwolanie-prezesa-sa-w-warszawie-sedziego-piotra-schaba, dostęp 8.11.2024 r.
[11] Minister Sprawiedliwości Adam Bodnar powołał sędzię Dorotę Markiewicz na stanowisko Prezesa Sądu Apelacyjnego w Warszawie, 25.03.2024, https://www.gov.pl/web/sprawiedliwosc/odwolanie-prezesa-sa-w-warszawie-sedziego-piotra-schaba, dostęp 8.11.2024 r.
[12] Uchwała nr 113/2024 Krajowej Rady Sądownictwa z dnia 16 lutego 2024 r. w sprawie skierowania do Trybunału Konstytucyjnego wniosku o zbadanie zgodności z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej, 16.02.2024 r., https://krs.pl/pl/aktualnosci/2402-uchwala-nr-113-2024-krajowej-rady-sadownictwa-z-dnia-16-lutego-2024-r-w-sprawie-skierowania-do-trybunalu-konstytucyjnego-wniosku-o-zbadanie-zgodnosci-z-konstytucja-rzeczypospolitej-polskiej-art-27-5-oraz-art-27-5a-zdanie-drugie-ustawy-z-dnia-27-lipca-2001-r-prawo-o-ustroju-sadow-powszechnych-dz-u-z-2023-r-poz-217-ze-zm.html, dostęp 8.11.2024 r.
[13] Procedura odwołania prezesa lub wiceprezesa sądu, sygn. K 2/24, https://trybunal.gov.pl/postepowanie-i-orzeczenia/wyroki/art/procedura-odwolania-prezesa-lub-wiceprezesa-sadu-2, dostęp 8.11.2024 r.
[14] Komunikat po: Procedura odwołania prezesa lub wiceprezesa sądu K 2/24, https://trybunal.gov.pl/postepowanie-i-orzeczenia/komunikaty-prasowe/komunikaty-po/art/procedura-odwolania-prezesa-lub-wiceprezesa-sadu-1, dostęp 12.11.2024 r.
[15] Ministerstwo Sprawiedliwości wszczyna procedurę odwołania ze stanowisk prezesa i dwóch wiceprezesów Sądu Apelacyjnego w Poznaniu oraz ich zawieszeniu od dzisiaj (15.01.2024 r.) w pełnieniu czynności 15.01.2024 https://www.gov.pl/web/sprawiedliwosc/ministerstwo-sprawiedliwosci-wszczyna-procedure-odwolania-ze-stanowisk-prezesa-i-dwoch-wiceprezesow-sadu-apelacyjnego-w-poznaniu-oraz-ich-zawieszeniu-od-dzisiaj-15012024-r-w-pelnieniu-czynnosci dostęp 22.01.2024 r.
[16] Stanowisko Prezydium Krajowej Rady Sądownictwa z dnia 17 stycznia 2024 r. w sprawie sprzecznego z przepisami prawa posiedzenia Kolegium Sądu Apelacyjnego w Poznaniu w dniach 15 i 16 stycznia 2024 r. 17.01.2024 https://krs.pl/pl/aktualnosci/2352-stanowisko-prezydium-krajowej-rady-sadownictwa-z-dnia-17-stycznia-2024-r-w-sprawie-sprzecznego-z-przepisami-prawa-posiedzenia-kolegium-sadu-apelacyjnego-w-poznaniu-w-dniach-15-i-16-stycznia-2024-r.html dostęp 22.01.2024 r.
[17] Prezes i wiceprezesi Sądu Apelacyjnego w Poznaniu odwołani 19.01.2024 https://www.gov.pl/web/sprawiedliwosc/prezes-i-wiceprezesi-sadu-apelacyjnego-w-poznaniu-odwolani dostęp 22.01.2024 r.
[18] Decyzja o cofnięciu powołań na stanowiska prezesów sądów, 19.12.2023, https://www.gov.pl/web/sprawiedliwosc/komunikat-prasowy-ministra-sprawiedliwosci, dostęp 12.11.2024 r.
[19] Stanowisko Prezydium Krajowej Rady Sądownictwa z dnia 19 stycznia 2024 r.w przedmiocie trybu odwołania SSO Stanisława Olchowego z funkcji Prezesa Sądu Okręgowego w Radomiu 19.01.2024 https://krs.pl/pl/aktualnosci/2353-stanowisko-prezydium-krajowej-rady-sadownictwa-z-dnia-19-stycznia-2024-r-w-przedmiocie-trybu-odwolania-sso-stanislawa-olchowego-z-funkcji-prezesa-sadu-okregowego-w-radomiu.html dostęp 22.01.2024 r.
[20] „zob. wyroki NSA: z 11 grudnia 2007 r. o sygn. akt II OSK 1650/06, LEX nr 456865; z 23 stycznia 2009 r. o sygn. akt I OSK 1467/08, LEX nr 1381151; z 19 maja 2006 r. o sygn. akt I OSK 1176/05, LEX nr 236587, z 21 października 2008 r. o sygn. akt II GSK 800/08, LEX nr 565691” – tamże.
[21] Organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa.
[22] Zawieszenie Prezesa i Wiceprezesów Sądu Okręgowego w Warszawie oraz wszczęcie procedury ich odwołania, 03.07.2024, https://www.gov.pl/web/sprawiedliwosc/zawieszenie-prezesa-i-wiceprezesow-sadu-okregowego-w-warszawie-oraz-wszczecie-procedury-ich-odwolania dostęp 12.11.2024 r.
[23] Odwołanie prezesa i wiceprezesów Sądu Okręgowego w Warszawie, 17.07.2024, https://www.gov.pl/web/sprawiedliwosc/odwolanie-prezesa-i-wiceprezesow-sadu-okregowego-w-warszawie#:~:text=Minister%20Sprawiedliwo%C5%9Bci%2016.07.2024%20r.%20po%20zapoznaniu%20si%C4%99%20z,Prezes%20S%C4%85du%20Okr%C4%99gowego%20w%20Warszawie%3A%20s%C4%99dzi%C4%99%20Joann%C4%99%20Przanowsk%C4%85-Tomaszek dostęp 12.11.2024 r.
[24] „Krajowa Rada Sądownictwa stwierdza, że zawieszenie kierownictwa Sądu Okręgowego w Warszawie w wykonywaniu obowiązków służbowych zbiegło się w czasie ze złożeniem do Sądu Okręgowego w Warszawie przez podległą Ministrowi Sprawiedliwości-Prokuratorowi Generalnemu Prokuraturę Krajową wniosku o przedłużenie tymczasowego aresztowania wobec osób pozbawionych wolności w sprawie pozostającej w zainteresowaniu politycznym Ministra Sprawiedliwości.” Uchwała Krajowej Rady Sądownictwa nr 365/2024 z 19 czerwca 2024 r., 20.06.2024 r., https://krs.pl/pl/aktualnosci/2531-uchwala-krajowej-rady-sadownictwa-nr-365-2024-z-19-czerwca-2024-r.html dostęp 12.11.2024 r.
[25] Zob. rozdział na temat KRS.
Źródło ilustracji: Adobe Stock.
