Naruszenie niezawisłości Trybunału Konstytucyjnego

Trybunał Konstytucyjny to organ władzy sądowniczej mający na celu m.in. ocenę zgodności z ustawą zasadniczą pozostałych aktów normatywnych i eliminowanie niekonstytucyjnych aktów z obrotu prawnego. Sędziowie Trybunału Konstytucyjnego wybierani są przez Sejm, a następnie składają ślubowanie przed Prezydentem. Rząd Donalda Tuska, powołując się na orzeczenia Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, które nie stanowią źródeł prawa w polskim porządku prawnym, zapowiada zakwestionowanie statusu części sędziów Trybunału Konstytucyjnego i unieważnienie wydanych przez nich orzeczeń. Ma się to odbyć poprzez uchwałę Sejmu, która także nie ma żadnej mocy powszechnie obowiązującej i co do zasady nie podlega kontroli konstytucyjnej. Status sędziego Trybunału Konstytucyjnego regulowany jest przez ustawę, która stanowi, że osoba wybrana przez Sejm staje się sędzią i nawiązuje stosunek służbowy po złożeniu ślubowania przed Prezydentem. Od tej chwili sędzia Trybunału Konstytucyjnego staje się niezawisły w sprawowaniu swojego urzędu i podlega tylko Konstytucji. Sejm nie ma kompetencji do weryfikacji statusu sędziego Trybunału Konstytucyjnego po złożeniu ślubowania.

W ciągu pierwszych dni urzędowania rząd Donalda Tuska zdążył już zademonstrować swój stosunek do Trybunału Konstytucyjnego, podważając status sędziów Trybunału Konstytucyjnego za pomocą opatrywania przez organ publikujący (Dziennik Ustaw wydawany przez Prezesa Rady Ministrów) ostatnich orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego adnotacją „Zgodnie z wyrokami Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w sprawach: Xero Flor w Polsce Sp. z o.o. p. Polsce z dn. 7.05.2021 r., skarga nr 4907/18; Wałęsa p. Polsce z dn. 23.11.2023 r., skarga nr 50849/21; M.L. p. Polsce z dn. 14.12.2023 r., skarga nr 40119/21, Trybunał Konstytucyjny jest pozbawiony cech trybunału powołanego ustawą, gdy w jego składzie zasiada osoba nieuprawniona.

Zgodnie z tymi orzeczeniami, publikowany wyrok wydany został w składzie ustalonym z naruszeniem podstawowej zasady mającej zastosowanie do wyboru sędziów Trybunału Konstytucyjnego i w konsekwencji naruszającym istotę prawa do sądu ustanowionego na mocy ustawy”. Należy wskazać, że znajdująca się nad wyrokami TK adnotacja nie ma żadnych podstaw prawnych. W dziennikach urzędowych publikuje się bowiem akty w kształcie podpisanym przez podmiot uprawniony (tu sędziów TK), a jakakolwiek ingerencja w treść tekst przeznaczonego do ogłoszenia nie jest dopuszczalna, zwłaszcza bez zgody podmiotu uprawnionego.  Raz jeszcze podkreślić należy, że polskie prawo nie przewiduje możliwości opatrywania jakimikolwiek adnotacjami aktów prawnych i orzeczeń publikowanych w dzienniku urzędowym, zatem jednoznacznie został naruszony artykuł 7 Konstytucji stanowiący, że „Organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa”.