Niniejszy wpis zawiera fragment raportu „Rok dewastacji państwa prawa”, opublikowanego przez Instytut Ordo Iuris 13 grudnia 2024 r. Z całością raportu można zapoznać się pod adresem https://ordoiuris.pl/wolnosci-obywatelskie/rok-dewastacji-panstwa-prawa-raport-ordo-iuris
Główne tezy:
- Sąd Okręgowy w Warszawie wyrokiem z 20 grudnia 2023 r. prawomocnie skazał na karę dwóch lat pozbawienia wolności za przestępstwa urzędnicze posłów Macieja Wąsika i Mariusza Kamińskiego.
- Sąd skazał Macieja Wąsika i Mariusza Kamińskiego za czyny, za których popełnienie zostali ułaskawieni przez Prezydenta RP w 2015 r., po wyroku skazującym sądu I instancji.
- Zgodnie z orzecznictwem Trybunału Konstytucyjnego art. 139 Konstytucji RP przyznaje Prezydentowi RP nielimitowane prawo łaski, umożliwiające mu wymazanie skutków skazania zarówno po wydaniu prawomocnego wyroku, jak i dopiero po wydaniu wyroku przez sąd I instancji.
- Marszałek Sejmu przedwcześnie wydał postanowienia o stwierdzeniu wygaśnięcia mandatów Macieja Wąsika i Mariusza Kamińskiego, mimo że w dniu ich wydania nie figurowali oni jako osoby skazane w Krajowym Rejestrze Karnym.
- Marszałek Sejmu bezpodstawnie dezaktywował karty do głosowania Macieja Wąsika i Mariusza Kamińskiego. Oba postanowienia Marszałka Sejmu o wygaszeniu mandatów poselskich zostały bowiem wcześniej uchylone przez Izbę Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych SN, co było równoznaczne z uznaniem, że Macieja Wąsika i Mariusza Kamińskiego nie stracili mandatów poselskich.
1. Wprowadzenie
Przedmiotem niniejszego rozdziału jest analiza legalności dwóch postanowień Marszałka Sejmu z 21 grudnia 2023 r. o stwierdzeniu wygaśnięcia mandatów poselskich Macieja Wąsika i Mariusza Kamińskiego[1]. Decyzja Marszałka Sejmu wzbudziła kontrowersje, bo została wydana z powodu skazania obu posłów za przestępstwa związane z ich działaniami operacyjnymi jako szefów Centralnego Biura Antykorupcyjnego w sprawie tzw. afery gruntowej, za które zostali ułaskawieni przez Prezydenta RP w 2015 r. Sądy karne jednak nie uznały skuteczności aktu łaski, ponieważ został on dokonany po skazaniu w I instancji, a ich zdaniem Prezydent może kogoś ułaskawić dopiero po prawomocnym skazaniu. W konsekwencji w latach 2015-2023 proces karny Wąsika i Kamińskiego był kontynuowany, aż pod koniec 2023 r. sąd wydał prawomocny wyrok skazujący.
2. Podstawy, kontrola i skutki postanowień Marszałka Sejmu w sprawie stwierdzenia wygaśnięcia mandatów poselskich M. Wąsika i M. Kamińskiego
Postanowienie zostało wydane na podstawie trzech przepisów: art. 249 §1, art. 247 §1 pkt 2 i art. 11 §2 pkt 1 Kodeksu wyborczego oraz art. 99 ust. 3 Konstytucji RP. Wygaśnięcie mandatu posła następuje w przypadku utraty prawa wybieralności lub nieposiadania go w dniu wyborów (art. 247 §1 pkt 2 Kodeksu wyborczego). Utrata prawa wybieralności do Sejmu następuje zaś w przypadku prawomocnego skazania za przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego (art. 99 ust. 3 Konstytucji RPi art. 11 §2 pkt 1 Kodeksu wyborczego). W przypadku utraty prawa wybieralności przez posła, Marszałek Sejmu wydaje postanowienie stwierdzające wygaśnięcie mandatu (art. 249 §1 Kodeksu wyborczego).
W uzasadnieniu obu postanowień z 21 grudnia 2023 r. Marszałek Sejmu stwierdził, że Mariusz Kamiński i Maciej Wąsik stracili prawo wybieralności na skutek wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie z 20 grudnia 2023 r., sygn. X Ka 613/23, którym prawomocnie ich skazał na karę dwóch lat pozbawienia wolności za przestępstwa urzędnicze.
Oba postanowienia Marszałka Sejmu zostały zaskarżone przez posłów Wąsika i Kamińskiego do Sądu Najwyższego. Co do zasady właściwa do rozpoznania tych odwołań była Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych (art. 26 §1 pkt 11 ustawy o SN[2]), ale ponieważ jej status jest kwestionowany przez pozostałe izby SN[3] oraz trybunały europejskie[4], Marszałek Sejmu przekazał odwołania posłów i akta sprawy bezpośrednio do Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznej. W konsekwencji odwołania zostały rozpoznane równolegle przez dwie izby.
Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych uwzględniła odwołania i uchyliła oba postanowienia Marszałka Sejmu stwierdzające wygaśnięcie mandatów poselskich M. Wąsika i M. Kamińskiego[5]. Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych uznała, że postanowienie IKNiSP w sprawie M. Kamińskiego „nie jest orzeczeniem Sądu Najwyższego” i oddaliła jego odwołanie, utrzymując w mocy postanowienie Marszałka Sejmu stwierdzające wygaśnięcie jego mandatu[6]. W rewanżu Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych uznała postanowienie IPiUS za „pozbawione mocy prawnej”[7]. Z nieznanych względów Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zrezygnowała z odnoszenia się do odwołania M. Wąsika.
Marszałek Sejmu nie uznał skutków orzeczeń IKNiSP, a swoje postanowienia uznał za wiążące. W konsekwencji 5.1.2024 r., Szef Kancelarii Sejmu podjął decyzję o dezaktywacji kart do głosowania posłów Mariusza Kamińskiego i Macieja Wąsika. Jednocześnie od 25.1.2024 r., tj. od czwartego posiedzenia Sejmu X kadencji, posłowie Mariusz Kamiński i Maciej Wąsik nie byli wpuszczani do budynków Sejmu w celu wykonywania swoich mandatów poselskich, w tym brania udziału w pracach legislacyjnych Sejmu.
3. Ocena legalności postanowień Marszałka Sejmu o stwierdzeniu wygaśnięcia mandatów poselskich M. Wąsika i M. Kamińskiego
Stwierdzenie wygaśnięcia mandatów na podstawie wyroku skazującego sądu II instancji wydanego mimo aktu łaski Prezydenta po wyroku sądu I instancji stanowi zagadnienie złożone i precedensowe. Jego rzetelna ocena prawna wymaga uwzględnienia licznych okoliczności. W pierwszej kolejności należy przedstawić cztery argumenty świadczące o legalności działania Marszałka Sejmu. Następnie wskazane zostaną argumenty, które przemawiają przeciwko zgodności z prawem działań Marszałka Sejmu oraz przeważają nad argumentami podnoszonym na rzecz legalności.
3.1. Argumenty świadczące o legalności postanowień
Po pierwsze, Marszałek Sejmu nie miał prawa zignorować wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie z 20.12.2023 r., X Ka 613/23. Jego kompetencja do stwierdzenia wygaśnięcia mandatu poselskiego ma charakter związany, co oznacza, że ma on bezwględny obowiązek wydania postanowienia w przypadku ziszczenia się jednej z przesłanek wymienionych w art. 247 Kodeksu wyborczego: „nie może odmówić stwierdzenia wygaśnięcia mandatu, jeżeli ustali, że istnieje określona ustawą podstawa (przesłanka) stwierdzenia wygaśnięcia mandatu”[8]. Innymi słowy, wygaśnięcie mandatu następuje ex lege wraz z zaistnieniem ustawowych przesłanek skutkujących wygaśnięciem mandatu[9].
W przypadku Mariusza Kamińskiego i Macieja Wąsika ziściła się przesłanka wygaśnięcia mandatu przewidziana wyraźnie w art. 247 §1 pkt 2 Kodeksu wyborczego tj. utrata prawa wybieralności na skutek prawomocnego skazania za przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego w postaci wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie z 20.12.2023 r., X Ka 613/23. Wygaśnięcie mandatu nastąpiło z mocy prawa, na skutek wyroku skazującego, a rolą Marszałka Sejmu było jedynie potwierdzenie wystąpienia tej okoliczności. Nie miał on kompetencji do kontroli wyroku Sądu Okręgowego pod kątem zgodności z art. 139 Konstytucji RP (prezydenckie prawo łaski).
Po drugie, informacja w Krajowym Rejestrze Karnym o skazaniu ma charakter czysto deklaratoryjny. To nie informacja w KRK jest powodem wygaśnięcia mandatu, lecz sam fakt skazania, który może być potwierdzony również odpisem wyroku skazującego. Artykuł 248 §3 Kodeksu wyborczego nakłada jedynie na Ministra Sprawiedliwości obowiązek informowania Marszałka Sejmu o wpisach posłów do KRK, co nie oznacza, że Marszałek Sejmu nie może uzyskać informacji o skazaniu z równie wiarygodnego źródła, jakim jest sąd, który wydał wyrok skazujący.
Po trzecie, Sąd Okręgowy w Warszawie wydając wyrok skazujący M. Kamińskiego i M. Wąsika miał prawo pominąć postanowienie Prezydenta RP z 16 listopada 2015 r. o zastosowaniu prawa łaski, bo związany był zapatrywaniem prawnym Sądu Najwyższego o jego bezskuteczności. W uchwale z 31.05.2017 r. I KZP 4/17 SN orzekł, że:
I. Prawo łaski, jako uprawnienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej określone w art. 139 zdanie pierwsze Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, może być realizowane wyłącznie wobec osób, których winę stwierdzono prawomocnym wyrokiem sądu (osób skazanych). Tylko przy takim ujęciu zakresu tego prawa nie dochodzi do naruszenia zasad wyrażonych w treści art. 10 w zw. z art. 7, art. 42 ust. 3, art. 45 ust. 1, art. 175 ust. 1 i art. 177 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.
II. Zastosowanie prawa łaski przed datą prawomocności wyroku nie wywołuje skutków procesowych.
Uchwała SN w sprawie I KZP 4/17 była na mocy art. 441 §3 Kodeksu postępowania karnego wiążąca dla trzyosobowego składu SN rozpoznającego kasację od wyroku SO z 30.3.2016 r., który umarzał postępowanie karne w sprawie M. Kamińskiego i M. Wąsika z powodu aktu łaski z 2015 r. Wyrokiem z 6.6.2023 r., II KK 96/23 SN uchylił wyrok umarzający z 30.3.2016 r. z uwagi na bezskuteczność aktu łaski i przekazał mu sprawę do ponownego rozpoznania. Z kolei Sąd Okręgowy na mocy art. 442 §3 Kodeksu postępowania karnego był związany poglądem SN wyrażonym w wyroku II KK 96/23[10]. W konsekwencji Sąd Okręgowy nie miał innego wyjścia, jak rozpoznać sprawę merytorycznie. Wspomniane wyżej postanowienie TK z 2.6.2023 r., Kpt 1/17 dotyczyło sporu kompetencyjnego między Sądem Najwyższym i Prezydentem RP, a więc nie było adresowane do Sądu Okręgowego w Warszawie. Sąd Okręgowy pozostawał związany art. 441 §3 i art. 442 §3 kpk, których konstytucyjność nigdy nie została zakwestionowana. Poza tym można dyskutować z samą mocą prawną postanowienia TK, które zostało wydane mimo braku rzeczywistego sporu kompetencyjnego w rozumieniu przyjętym w doktrynie prawa konstytucyjnego[11] – SN bowiem nie uzurpował sobie kompetencji do ułaskawienia kogokolwiek, lecz rozważał, jakie skutki prawne wywołuje akt łaski w postępowaniu karnym przed sądem II instancji.
Po czwarte, Marszałek Sejmu miał prawo zignorować orzeczenia Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych SN uchylające jego postanowienia. Primo, skutki postanowienia IKNiSP w sprawie M. Kamińskiego zostały zniweczone postanowieniem Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, który oddaliło jego odwołanie w tej samej sprawie. Secundo, niezależnie od działań Izby Pracy, Izba Kontroli działała z oczywistym przekroczeniem swoich kompetencji. Kompetencja IKNiSP ogranicza się do sprawdzenia, czy rzeczywiście zaistniała jedna z okoliczności świadczących o wygaśnięciu mandatu z mocy prawa (art. 247 §1 w zw. z art. 250 §2 Kodeksu wyborczego). Tymczasem IKNiSP poszła o krok dalej, przeprowadzając kontrolę legalności wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie z 20 grudnia 2023 r., X Ka 613/23. Ocena legalności prawomocnego wyroku w sprawie karnej jest możliwa wyłącznie w trybie kontroli kasacyjnej (art. 519 k.p.k.), sprawowanej przez Izbę Karną Sądu Najwyższego, względnie w trybie skargi nadzwyczajnej (art. 89 ustawy o SN), rozpatrywanej przez Izbę Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznej. Omawiany wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie nie został jednak skutecznie zaskarżony ani kasacją, ani skargą nadzwyczajną. Do czasu jego formalnego uchylenia w odpowiednim trybie jest on wiążący. IKNiSP nie była uprawniona do zignorowania jego skutków.
3.2. Argumenty świadczące o nielegalności postanowień
Po pierwsze, Marszałek Sejmu powinien był zignorować wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z 20.12.2023 r., X Ka 613/23, bo został on wydany z naruszeniem art. 139 Konstytucji RP. Sąd skazał bowiem Kamińskiego i Wąsika za czyny, za których popełnienie zostali ułaskawieni przez Prezydenta RP już w 2015 r., po wyroku skazującym sądu I instancji. Zgodnie z orzecznictwem Trybunału Konstytucyjnego art. 139 Konstytucji RP przyznaje Prezydentowi RP nielimitowane prawo łaski, umożliwiające mu wymazanie skutków skazania zarówno po wydaniu prawomocnego wyroku, jak i dopiero po wydaniu wyroku przez sąd I instancji (tzw. abolicja indywidualna)[12]. Wbrew poglądowi wyrażanemu przez Marszałka Sejmu, rolą organu państwa nie jest mechaniczne stosowanie przepisu prawa, lecz odczytanie pełnej normy prawnej, w tym po uwzględnieniu całokształtu okoliczności sprawy. Wynika to tak z konstytucyjnej zasady państwa prawnego, jak i szczegółowej zasady legalizmu.
Po drugie, Marszałek Sejmu przedwcześnie wydał postanowienia o stwierdzeniu wygaśnięcia mandatów M. Wąsika i M. Kamińskiego, mimo że w dniu ich wydania nie figurowali oni jako osoby skazane w Krajowym Rejestrze Karnym. Marszałek Sejmu powinien był oczekiwać na informację od Ministra Sprawiedliwości na temat wpisania M. Wąsika i M. Kamińskiego do Krajowego Rejestru Karnego (w trybie przewidzianym w art. 248 §3 Kodeksu wyborczego). Tymczasem Marszałek Sejmu oparł się na samym odpisie wyroku skazującego. Stanowi to argument akcesoryjny, jednak w sytuacji, gdy Marszałek Sejmu sam ogranicza swą rolę do mechanicznego stosowania przepisu prawa bez uwzględnienia całokształtu okoliczności i stanu prawnego, oczekiwanie na wpis w KRK byłoby logicznym i niezbędnym etapem ustalenia przesłanek stwierdzenia wygaśnięcia mandatów M. Wąsika i M. Kamińskiego.
Po trzecie, sam Sąd Okręgowy w Warszawie powinien był zignorować wyrok SN z 6.6.2023 r., II KK 96/23 nakazujący mu ponowne rozpoznanie sprawy z uwzględnieniem uchwały SN z 31.5.2017 r., I KZP 4/17 stwierdzającej bezskuteczność aktu łaski wydanego przed prawomocnym skazaniem. Sąd Najwyższy wydając uchwałę w sprawie I KZP 4/17 „wykreował prawo do nadawania postanowieniom prezydenta w postaci prerogatyw, rzekomo generalnie ważnym i niepodważalnym, swoistej sądowej «klauzuli wykonalności» w konkretnych przypadkach”[13]. Z kolei wydając wyrok w sprawie II KK 96/23, Sąd Najwyższy zignorował postanowienie TK z 2.6.2023 r., Kpt 1/17, zgodnie z którym „prawo łaski jest wyłączną i niepodlegającą kontroli kompetencją Prezydenta RP wywołującą ostateczne skutki prawne” a „Sąd Najwyższy nie ma kompetencji do sprawowania kontroli ze skutkiem prawnym wykonywania kompetencji Prezydenta RP [w zakresie prawa łaski]”. Orzeczenie TK było ważniejsze od orzeczenia SN, jako akt dokonujący wykładni ustawy zasadniczej, zatem Sąd Okręgowy powinien uwzględnić to pierwsze, a pominąć to drugie.
Po czwarte, niezależnie od powyższego, oba postanowienia Marszałka Sejmu zostały uchylone przez Izbę Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych SN, co było równoznaczne z uznaniem, że M. Kamiński i M. Wąsik nie stracili mandatów poselskich. Mimo to od 5.1.2024 r. Marszałek Sejmu dezaktywował karty do głosowania obu posłów, powołując się na postanowienia sądu, które zostały uprzednio wyeliminowane z obrotu prawnego. Pozbawienie praw poselskich nastąpiło zatem bez podstawy prawnej.
4. Skutki ustrojowe bezprawnych działań Marszałka Sejmu
W efekcie bezprawnej ingerencji Marszałka Sejmu w skład Sejmu RP X kadencji powstała wątpliwość dotycząca zgodności składu Sejmu z Konstytucją RP, a w konsekwencji odnośnie zdolności Sejmu do stanowienia prawa.
Wątpliwość tę podziela Trybunał Konstytucyjny, konsekwentnie uznając, że Marszałek Sejmu doprowadził do wadliwego ukształtowania składu Sejmu, który w świetle postanowień Konstytucji składa się z 460 posłów (art. 96 ust. 1 Konstytucji), będących przedstawicielami Narodu (art. 104 ust. 1 Konstytucji), jako władzy zwierzchniej w Rzeczypospolitej Polskiej (art. 4 ust. 1 Konstytucji), co skutkowało naruszeniem zasady legalizmu (art. 7 Konstytucji).
W efekcie, przez bezprawne ograniczenie składu Sejmu, pozbawiono go cech konstytucyjnego organu prawodawczego (wyrok z 19.06.2024,K 7/24; wyrok z 10.09.2024, U 4/24; wyrok TK z 26.11.2024, K 14/24).
5. Podsumowanie
Sąd Okręgowy w Warszawie wyrokiem z 20 grudnia 2023 r. prawomocnie skazał na karę dwóch lat pozbawienia wolności za przestępstwa urzędnicze posłów Macieja Wąsika i Mariusza Kamińskiego. Wyrok był krytykowany jako motywowany politycznie, a sprawa dotyczyła działań operacyjnych podejmowanych przez nich jako szefów Centralnego Biura Antykorupcyjnego w latach 2006-2007.
Sąd skazał Macieja Wąsika i Mariusza Kamińskiego za czyny, za których popełnienie zostali ułaskawieni przez Prezydenta RP w 2015 r., po wyroku skazującym sądu I instancji. Zgodnie z orzecznictwem Trybunału Konstytucyjnego art. 139 Konstytucji RP przyznaje Prezydentowi RP nielimitowane prawo łaski, umożliwiające mu wymazanie skutków skazania zarówno po wydaniu prawomocnego wyroku, jak i dopiero po wydaniu wyroku przez sąd I instancji.
Marszałek Sejmu przedwcześnie wydał postanowienia o stwierdzeniu wygaśnięcia mandatów Macieja Wąsika i Mariusza Kamińskiego, mimo że w dniu ich wydania nie figurowali oni jako osoby skazane w Krajowym Rejestrze Karnym.
Sam Sąd Okręgowy w Warszawie powinien był uwzględnić zastosowane prawo łaski, bez względu na wyrok Sądu Najwyższego z 6.06.2023, nakazujący ponowne rozpoznanie sprawy z uwzględnieniem uchwały Sądu Najwyższego z 31.05.2017 r., stwierdzającej bezskuteczność aktu łaski wydanego przed prawomocnym skazaniem. A to dlatego, że Trybunał Konstytucyjny postanowieniem z 2.06.2023 r. orzekł, że „prawo łaski jest wyłączną i niepodlegającą kontroli kompetencją Prezydenta RP wywołującą ostateczne skutki prawne” a „Sąd Najwyższy nie ma kompetencji do sprawowania kontroli ze skutkiem prawnym wykonywania kompetencji Prezydenta RP [w zakresie prawa łaski]”.
Marszałek Sejmu bezpodstawnie dezaktywował karty do głosowania Macieja Wąsika i Mariusza Kamińskiego. Oba postanowienia Marszałka Sejmu o wygaszeniu mandatów poselskich zostały bowiem wcześniej uchylone przez Izbę Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych SN, co było równoznaczne z uznaniem, że Macieja Wąsika i Mariusza Kamińskiego nie stracili mandatów poselskich.
W efekcie bezprawnej ingerencji Marszałka Sejmu w skład Sejmu RP X kadencji powstała wątpliwość dotycząca zgodności składu Sejmu z Konstytucją RP, a w konsekwencji zdolności Sejmu do stanowienia prawa. Wątpliwość tę podziela Trybunał Konstytucyjny, konsekwentnie uznając, że bezprawne ograniczenie składu Sejmu RP pozbawia go cech konstytucyjnego organu prawodawczego (wyrok z 19.06.2024, K 7/24; wyrok z 10.09.2024, U 4/24; wyrok TK z 26.11.2024, K 14/24).
Jerzy Kwaśniewski
[1] Skany obydwu postanowień są dostępne na: https://www.sejm.gov.pl/sejm10.nsf/komunikat.xsp?documentId=4E4F404D8E200C17C1258A8C0049DD47 (5.12.2024).
[2] Ustawa z 8 grudnia 2017 r. o Sądzie Najwyższym (Dz. U. z 2024 r. poz. 622).
[3] Zob. uchwałę składu połączonych Izb Cywilnej, Karnej oraz Pracy i Ubezpieczeń Społecznych SN z 23 stycznia 2020 r., sygn. BSA I-4110-1/20.
[4] Zob. zwłaszcza wyrok ETPC z 23 listopada 2023 r., Wałęsa v. Polska oraz wyrok TSUE z 21 grudnia 2023 r., C-718/21 wraz z cytowanym tam orzecznictwem.
[5] Postanowienia SN z 4.1.2024 r., I NSW 1268/23 oraz z 5.1.2024, I NSW 1267/23
[6] Postanowienie SN z 10.1.2024, II PUO 2/24.
[7] Postanowienie SN z 12.4.2024, I NSW 1267/23.
[8] A. Kisielewicz, J. Zbieranek, uw. nr 1 do art. 249, w: K. W. Czaplicki et al., Kodeks wyborczy. Komentarz, LEX 2018.
[9] Tak D. Lis-Staranowicz, Niepołączalność mandatu parlamentarnego w polskim prawie konstytucyjnym, Warszawa 2005, s. 244; K. Kubuj, W sprawie prawomocności i wykonalności postanowienia marszałka Sejmu stwierdzającego wygaśnięcie mandatu poselskiego, „Przegląd Sejmowy” 2011, nr 6, s. 141; K. Skotnicki, W sprawie prawomocności i wykonalności postanowienia marszałka Sejmu stwierdzającego wygaśnięcie mandatu poselskiego, „Przegląd Sejmowy” 2011, nr 6, s. 147 i n.
[10] Art. 442 §3 k.p.k. ma zastosowanie także przed sądem odwoławczym w wypadku, gdy na skutek kasacji lub wznowienia postępowania orzeczenie tego sądu zostało uchylone, a sprawa została przekazana sądowi odwoławczemu do ponownego rozpoznania (art. 537 § 2, art. 518, 547 § 2 i art. 545 § 1) – zob. D. Świecki, uw. 32 do art. 442, w: D. Świecki (red.) Kodeks postępowania karnego. Tom II. Komentarz aktualizowany, LEX 2024.
[11] P. Czarny, Konstytucyjne spory kompetencyjne (wybrane zagadnienia), „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2014, nr 2, s. 78.
[12] Wyroki TK z 17.7.2018 r., K 9/17 i z 26.6.2019 r., K 8/17 oraz postanowienie TK z 2.6.2023 r., Kpt 1/17.
[13] D. Dudek, Prawo łaski prezydenta w niełasce Sądu Najwyższego, „Dziennik Gazeta Prawna” z 13 czerwca 2023 r., https://serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia/artykuly/8732158,prawo-laski-prezydenta-sad-najwyzszy.html
Źródło ilustracji: Adobe Stock.
